Jakie leki powodują wypadanie włosów?

Dla wielu osób przyjmowanie leków jest koniecznością. Chronią one przed rozwojem groźnych chorób i schorzeń, a także łagodzą ich objawy. Trzeba jednak pamiętać, że regularne zażywanie farmaceutyków niesie za sobą skutki uboczne. Niekiedy są one poważne i wyraźnie odczuwalne. To, jakie one będą, zawsze wskazane jest na ulotce od producenta, często też informuje o nich lekarz, przepisując dany środek. Jednym z częściej występujących skutków ubocznych, jest nadmierne wypadanie włosów. Może ono doprowadzić nawet do ich całkowitego wypadnięcia. Taki stan rzeczy nazywamy łysieniem polekowym. Przy zażywaniu, jakich farmaceutyków może się pojawić oraz jak z nim walczyć?

Przyczyny nadmiernego wypadania włosów

Wypadanie włosów jest naturalnym procesem. Zdrowy człowiek codziennie traci od 50 do 100 włosów. Takim ubytkiem nie należy się przejmować. Problem pojawia się, kiedy ubytek włosów jest większy. W takich sytuacjach mówimy o nadmiernym wypadaniu włosów, a nawet łysieniu. Zazwyczaj odpowiadają za niego czynniki genetyczne, środowiskowe i hormonalne. Może się jednak zdarzyć, że do łysienia przyczynią się zażywane leki. Nadmierne wypadanie włosów będzie bowiem ubocznym skutkiem ich działania. W takich sytuacjach mówimy o łysieniu polekowym.

Dlaczego włosy wypadają po lekach?

Leki mogą wywołać łysienie nagłe, stopniowe, rozproszone lub zlokalizowane Wskazuje się również, że niektóre z farmaceutyków niszczą lub zaburzają cykl życia włosów na różne sposoby np. przyspieszając ich w przejście z fazy wzrostu do fazy spoczynku. W efekcie pojawia się łysienie telogenowe. Są też leki, które mogą zakłócić fazę anangenową, czyli etap wzrostu włosów. W rezultacie zaobserwujesz u siebie obfite wypadanie włosów już kilka dni lub tygodni po rozpoczęciu leczenia.

Jak sprawdzić, czy leki powodują nadmierne wypadanie włosów?

Negatywnie na kondycje włosów wpływać może wiele czynników. Łysienie wcale więc nie musi wynikać z regularnego przyjmowania farmaceutyków. Podejrzenie, że ma się jednak do czynienia z łysieniem polekowym, pojawia się, gdy kosmyki przerzedzają się równomiernie na całej powierzchni głowy, a nie występują plackami. Inny objaw łysienia polekowego to utrata owłosienia nie tylko na głowie, ale i w innych obszarach ciała np. pach, brwi, okolic intymnych. Charakterystyczny dla wypadania włosów po lekach jest również czas zwiększonego gubienia owłosienia. Zazwyczaj zaczynają one wypadać po ok. 3 miesiącach od rozpoczęcia terapii danym lekiem.

Leki, które wywołują łysienie telogenowe

Leki wywołujące łysienie telogenowe powodują przedwczesną indukcję telogenu i zbyt szybkie jego wygaszanie. Zazwyczaj do takiego skutku ubocznego dochodzi po 2-4 miesiącach od pierwszego zastosowania farmaceutyku, a także po ok. 3 miejscach po zakończeniu jego przyjmowania.

Łysienie telogenowe wywołać mogą:

• leki psychotropowe oraz stabilizatory nastroju (walproinian sodu i litu),
• antydepresanty – m.in. sertralina, fluoksetyna,
• leki przeciwdepresyjne z grupy trójcyklicznych (TLPD),
• leki przeciwdrgawkowe,
• retinoidy (pochodne witaminy A), które stosuje się w terapii trądziku i łuszczycy (powodują nadmierną utratę włosów u 20% – 30% pacjentów)
• izoniazyd – stosowany w leczeniu gruźlicy
• indynawir – lek na HIV,
• leki przeciwzakrzepowe, np. kumaryna, heparyna,
• leki przeciwnadciśnieniowe z grupy beta-blokerów,
• amiodaron polecany w arytmii serca (jednak preparat ten powoduje łysienie polekowe stosunkowo rzadko),
• leki reumatologiczne, np. – sulfasalazyna, sole złota oraz metotreksat,
• niesteroidowe leki przeciwzapalne, np. ibuprofem (tylko przy regularnym stosowaniu),
• leki stosowane w celu obniżenia stężenia lipidów i cholesterolu we krwi,
• antybiotyki oraz choroby, którym towarzyszy wysoka gorączka.

Leki, które wywołują łysienie anagenowe

Łysienie polekowe może przybrać formę tego anagenowego. Wynika ono z zaburzenia przez farmaceutyki fazy anagenowej. Najczęściej łysienie anaganeowe pojawia się po podaniu leków cytostycznych, czyli tych wykorzystywanych przez chemio – i radioterapię. Celem tych środków jest likwidacja patologicznie mnożących się komórek nowotworowych w ich pierwotnym ognisku, a także w miejscach przerzutów. W czasie kuracji dochodzi więc do szybkiego zatrzymania aktywności mitotycznej w całym organizmie, w tym w mieszkach i cebulkach włosowych. Oznacza to, że zahamowany zostaje podział komórkowy w obrębie mieszków włosowych, w wyniku czego włosy czasowo rogowacieją, a ich mieszki pękają. Włosy nadmiernie wypadają w fazie swojego aktywnego urazu, a w wyniku zażywania leków dochodzi do zatrzymania etapu wzrostu włosa. To, ile i czy w ogóle włosy wypadną w czasie chemio- i radioterapii zależy od dawki oraz harmonogramu podawania leków przeciwnowotworowych. Faktem jest jednak, że łysienie polekowe przy leczeniu nowotworów dotyka ok. 65% pacjentów. Zazwyczaj pojawia się u nich w ciągu kilku dni lub tygodni od podania leków cystostatycznych. Na początku kosmyki się łamią i deformują, aż w końcu wypadają całkowicie. Utrata owłosienia nie dotyczy tylko skóry głowy, ale także brwi, rzęs i innych części ciała. Włosy zaczynają odrastać dopiero po kilku miesiącach od zakończenia leczenia.

Czy antykoncepcja hormonalna powoduje łysienie?

Choć o łysieniu zazwyczaj mówi się w kontekście mężczyzn, to z problemem tym zmagają się też kobiety. W przypadku łysienia polekowego pojawia się pytanie, czy panie stracą włosy po odstawieniu antykoncepcji hormonalnej. W taki sytuacji faktycznie może pojawiać się problem nadmiernej utraty owłosienia, ale nie dotyczy on każdej kobiety. Predyspozycje do łysienia polekowego związanego z hormonami płciowymi stosowanymi w antykoncepcji dotyczą tylko te panie, które są pod tym względem obciążone genetycznie.

Warto tu jednak zaznaczyć, że może się zdarzyć (choć bardzo rzadko), że antykoncepcja hormonalna stosowana doustnie nieodwracalnie zniszczy cebulki włosów i spowoduje trwałe wyłysienie. Całkowite wyłysienie z powodu tabletek hormonalnych to jednak ekstremalna sytuacja. O wiele częściej kobiety zauważają wzmożoną utratę kosmyków po 2-3 miesiącach od odstawiania środków antykoncepcyjnych. Stan pogorszenia kondycji czupryny oraz wypadania włosów może się utrzymywać nawet do pół roku. W tym czasie mieszki włosowe regenerują się i powracają do pełnej funkcjonalności.

Sterydy anaboliczne a łysienie polekowe

O łysieniu polekowym można również usłyszeć w kontekście sterydów anabolicznych. Należy tu wyraźnie podkreślić, że zażywanie tych substancji powoduje szereg działań niepożądanych i negatywnych dla zdrowia. Sterydy sieją w organizmie prawdziwe spustoszenie. Przekłada się ono również na wygląd. Jednym z ich skutków ubocznych jest nadmierne wypadanie włosów. Wynika ono z tego, że sterydy niszczą – i to nieodwracalnie – mieszki włosowe. Oznacza to, że włosy nie tylko wypadną, ale i już nigdy nie odrosną.

Jak leczyć łysienie polekowe?

W większości przypadków łysienie polekowe jest procesem odwracalnym. Nadmierne wypadanie kosmyków ustanie po kilku tygodniach lub miesiącach po zakończeniu leczenia. Jeśli kuracje farmaceutykiem stosowało się długo, to czasem trzeba uzbroić się w więcej cierpliwości, bowiem organizm musi się przestawić, a mieszki włosowe zregenerować. Należy jednak pamiętać, że przerwanie niektórych terapii nie jest wskazane. Niektóre leki, mimo że powodują wypadanie włosów, ratują życie i chronią przed o wiele poważniejszymi schorzeniami. Zanim więc podejmie się próby przeciwdziałania łysieniu polekowemu, warto skonsultować się z lekarzem prowadzącym.

Sposoby na łysienie polekowe proponuje również medycyna estetyczna. W gabinetach kosmetycznych proponowana jest m.in. laseroterapia, kuracja z wykorzystaniem komórek macierzystych, mezoterapie. Warto jednak pamiętać, że obecnie najskuteczniejszą metodą walki z łysieniem jest przeszczep włosów. Metody tego zabiegu poznasz na stronie Meditravel, a dokładne informacje uzyskasz, kontaktując się z naszymi specjalistami.